Erzurum’un coğrafi özellikleri

Erzurum yakınlarındaki Oltu Kalesi

Erzurum, kuzeyinde Rize ve Artvin, batısında Gümüşhane ve Erzincan, güneyinde Bingöl ve Muş, Doğusunda Kars ve Ağrı bulunan bir ilimizdir.

Coğrafi konumu:  40°  15″ ve 42° 35″  doğu boylamları ile   40°  57″  ve  39° 10″ kuzey enlemleri arasındadır.

Yüz ölçümü: 25. 066 km²

İlçeleri:  Aşkale, Çat, Hınıs, Horosan, İspir, Karayazı, Narman, Oltu, Olur, Pasinler, Şenkaya, Tekman, Tortum.

Bucak sayısı 36, köy sayısı 1.o43.

Toprakları: %63,7  dağlar, %4 ovalar, %12,2 yaylalar, %20 platolar.

Dağları: Rize dağları (Kaçkar tepesi 3.937 m. , Verçenik tepesi 3,711 m.),  Kuzey Anadolu Dağları (Kop dağları, Bahtılı dağı, Cenan dağı, Akbaba dağı, Keçitaş tepesi, Yeşerçöl dağı, Tosik dağı, Ortuzu dağı, Gavur dağları, Dumlu dağı, Güvercin dağı, Kargapazarı dağı,   Hasanbaba dağı, Güllü dağı, Karasu-Aras dağları, (Dumanlı dağ, Palandöken dağı, Karakaya tepe, Büyük Ejder tepe, Yerlidağ).

Ovaları: Erzurum ovası, Pasinler ovası, Hınıs ovası.

Akarsuları: Karasu, Çoruh ırmağı, Oltu çayı, Tortum çayı, Aras ırmağı, Hınıs çayı.

Gölleri: Tortum gölü.

Bitki örtüsü: İlin kuzeydoğu kesiminde sarıçam ve meşe ağaçlarından oluşan ormanlar vardır. Güneye doğru gidildikçe en çok rastlanan ağaç çeşidi ardıçtır.  İlkbahar başlarında dağlık kesimler  ve yüksek platolar çiçekli bitkilerle örtülür. Yağışların azlığından ve yoğun  otlatmadan dolayı yaz ortalarında doğal bitki örtüsü  sararır ve bir step niteliği kazanır.

Erzurum adı nereden gelmiştir:  

Bazı tarihçiler Türkler’in  Erzurum’a  Karu ili adını verdiklerini öne sürmektedirler. Selçuklu akınları sırasında halk Erzurum’a göç etmiş ve buraya Arze adını vermiştir. Arze zamanla Erze-Erzen olarak kullanılmış sonra bu isme “Rum” sözcüğü eklenmiştir. Osmanlı kaynaklarında ve Erzurum’da basılan paralarda Erz-i Rum, Erzen ir-Rum, Arzi-Rum, Erzen-Rum gibi  değişik yazılışlara rastlanmaktadır.

Tarihi ve Turistik yerleri:

Erzurum kalesi, Hamamları, Taşhan kervansarayı, Hasankale, Boğaz, Türbe, Uzunoluk, Karıncadüzü.

Tarihi kronoloji:

M.Ö. XV. yy. Azzi-Hayaşalar.

M.Ö. VIII. yy. Urartular

M.Ö. 585 Medler

M.Ö. 550 Persler

M.Ö. 323 Selökid krallığı

M.Ö. 34 Romalılar

395 Bizanslılar

610 Sasaniler

700 Emeviler

753 Bizanslılar

948 Abbasiler

1071 Selçuklular

1215 İlhanlılar

1385 Karakoyunlular

1387 Timur’un hakimiyeti

1434 Akkoyunlular

1435 Karakoyunlular

1502 Safeviler

1517 Osmanlılar

1828 Rus işgali

1877 Rus işgali

16 Şubat 1916 Rus işgali

18 Aralık 1917 Ruslar’ın şehri boşaltmaları.

23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi.